Ο ταμπουράς / σάζι είναι ένα από τα παλαιότερα ελληνικά μουσικά όργανα της λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής. Αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της μουσικής ιστορίας του τόπου και υφίσταται σαν μουσικό όργανο από την Βυζαντινή εποχή. Το σάζι ήταν αρχαίο ελληνικό όργανο το οποίο εικάζεται ότι συνδέεται με την αρχαία Πανδουρίδα. Η ονομασία «Σάζι» (saz) είναι μάλλον τουρκική.
Τα όργανα τύπου saz έχουν ίδια χαρακτηριστικά γνωρίσματα: μακρύ λαιμό, τρεις ατσάλινες χορδές, μετακινούμενοι μπερντέδες (χωρίσματα που προσδιορίζουν ημιτόνια ή μόρια), παλιότερα από έντερο και στη σύγχρονη εποχή από πλαστικό και αμυγδαλωτό σχήμα σκάφους. Τα συγκεκριμένα γνωρίσματα οριοθετούν μία μεγάλη οικογένεια οργάνων, η οποία περιλαμβάνει όλα τα είδη Λαούτου με μακρύ λαιμό. Κατά το πέρασμα των χρόνων τα χαρακτηριστικά σχεδιασμού μεταλλάχθηκαν.

Πιθανολογείται ότι η χρήση διαδόθηκε μεταξύ των Αράβων υπό την επίδραση της βυζαντινής μουσικής κουλτούρας, ενώ, στη συνέχεια, ενσωματώθηκε στην οθωμανική μουσική κουλτούρα. Το κούρδισμα των διαφόρων τύπων saz δεν καθορίζεται από σταθερούς κανόνες και συχνά κάθε μουσικός κουρδίζει το όργανο του ανάλογα με το «δρόμο» που παίζει (τα λεγόμενα μακάμια, maqam) και τη φωνή του τραγουδιστή. Επίσης η τεχνική παιξίματος διαφέρει, ωστόσο η πιο αποδεκτή, είναι το χτύπημα των χορδών με το δεξί χέρι που παρακολουθεί το ρυθμό της μελωδίας, ενώ το αριστερό χέρι πατά στις χορδές.

.

Βιβλιογραφία

1. Marcus, Scott L. “Music in Egypt: Experiencing Music, Expressing Culture.” Oxford University Press, 2007.
2. Stokes, Martin, and Philip V. Bohlman, eds. “Ethnomusicology: An Introduction.” Routledge, 2013.
3. Rice, Timothy. “Ethnomusicology: A Very Short Introduction.” Oxford University Press, 2013.
4. Feldman, Walter Zev. “Music of the Ottoman Court: Makam, Composition and the Early Ottoman Instrumental Repertoire.” Verlag für Wissenschaft und Bildung, 1996.
5. Tuna, Ulas, and Karl Signell. “The Classical Turkish Music Recordings of Dr. Bülent Aksoy.” N.p., 1996.
6. Farmer, Henry George. “A History of Arabian Music to the XIIIth Century.” Luzac & Co., 1929.