Skip to content Skip to footer

Υφαντική & Ένδυση

Οι φλοιοί των δέντρων, τα δέρματα των ζώων και η δερματοστιξία υπήρξαν από τα πρώτα υλικά και τεχνικές που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για την κάλυψη και διακόσμηση του σώματος του. Ωστόσο κατά την Νεολιθική Περίοδο στην Μεσόγειο η παραγωγή και η χρήση του νήματος στα πρώτα υφαντά ενδύματα αντικατέστησε σταδιακά εκείνα που γίνονταν από δέρματα ζώων. Τα διαπλεγμένα υφάσματα άρχισαν να κατασκευάζονται από τακτικά «ανανεώσιμες» πρώτες ύλες που παρείχαν καλύτερη προστασία από το κρύο, ενώ παράλληλα έδωσαν δυνατότητα έκφρασης στο ανθρώπινο καλλιτεχνικό συναίσθημα.

Αν και οι αρχές της ύφανσης ανάγονται στην προϊστορία, τα αρχαιολογικά ευρήματα είναι σπάνια λόγω της φθαρτότητας των οργανικών υλικών και των ασβεστολιθικών πετρωμάτων της Μεσογείου. Εν τούτοις, τα υψηλής ποιότητας σπαράγματα που βρέθηκαν στην Ανατολία και στην Παλαιστίνη και χρονολογούνται από την 7η και 6η χιλιετία, τα κλωστοϋφαντουργικά εργαλεία, (σφοντύλια, αγνύθες, πηνία και βελόνες), όπως και τα αποτυπώματα ψάθας ή υφάσματος σε βάσεις αγγείων υποδεικνύουν την ήδη μεγάλη τεχνογνωσία αυτή την περίοδο.

 

Στρουγκί, σκούφια, τσεμπέρι, μπαμπαζίνα και καρκοβελόνες για τα καλύμματα κεφαλής στις γυναικείες φορεσιές. Από τα Μεστά της Χίου.

Η κλωστοϋφαντουργία, ως παραγωγική δραστηριότητα, υπήρξε μία από τις πρώτες τέχνες στην ανθρώπινη ιστορία. Τα αρχαιολογικά κατάλοιπα υποδεικνύουν ότι είναι παλαιότερη της κεραμεικής, ακόμα παλαιότερη της κτηνοτροφίας ή της γεωργίας. Είναι γνωστό ότι στις χώρες με εύκρατο κλίμα για να ολοκληρωθεί ο μακρύς κύκλος της κλωστοϋφαντουργίας (κατεργασία υφαντικών υλών, γνέσιμο, βαφή, προετοιμασία και πέρασμα του αργαλειού, ύφανση, ράψιμο) απαιτούσε πολύ περισσότερες ώρες εργασίας από ότι η κεραμεική και η παραγωγή της τροφής.

Ωστόσο από την αρχαιότητα, η τέχνη της υφαντικής συμπαρέσυρε έννοιες όπως η παράδοση, η σχέση με την ύπαιθρο και την ιστορία. Ήταν μία τέχνη υψηλή που απαιτούσε δεξιότητες και υπομονή. Την πολύπλοκη ομορφιά των υφαντικών μεταφορών την συναντούμε ακόμη στα κείμενα, στα αντικείμενα και στις λατρείες. Στα παραμύθια και στους Ομηρικούς μύθους βρίσκεται δίπλα σε ανταγωνισμούς, καταστροφές και συμφιλιώσεις, καθώς δημιούργησε άπειρες διηγήσεις για ικανότητες και δόλους. Είναι μία τέχνη του σπιτιού που αφορά κυρίως τον οικείο κόσμο των γυναικών και του σπιτιού. Ας θυμηθούμε πως σκιαγραφείται το πρότυπο της καλής γυναίκας στην Πέμπτη Εντολή:

.

«Ζητά μαλλί και λινάρι και εργάζεται ευχαρίστως με τα χέρια της και σηκώνεται από το
κρεβάτι ενώ είναι ακόμα νύχτα, ετοιμάζει τροφή στο σπίτι της και δίνει εργασία στις
υπηρέτριες. Βάζει το χέρι της στο αδράχτι και κρατά μέσα της την ρόκα. Κάνει λεπτά
υφάσματα, πουλά και δίνει ζώνες στους εμπόρους. Είναι άγρυπνη ως προς την
διακυβέρνηση του σπιτιού της και ψωμί τεμπελιάς δεν τρώγει.»

 

Στις αγροτικές περιοχές της Κορινθίας μέχρι και τον 18ο και 19ο μ.Χ. αιώνα, οι γυναίκες περνούσαν όλο τον ελεύθερο χρόνο τους γνέθοντας, υφαίνοντας,
πλέκοντας, κεντώντας και ράβοντας, ενώ σε κάποια στάδια βοηθούσαν και οι άντρες, όπως στο κούρεμα των προβάτων και στο δεμάτιασμα του λιναριού. Η
βιομηχανική επανάσταση και η ανακάλυψη των ατμοκίνητων κλωστοϋφαντουργικών μηχανών έφεραν τεράστιες αλλαγές στην ανθρώπινη εμπειρία και μερικές δεκαετίες αργότερα σχεδόν έχει λησμονηθεί αυτό που είχε υπάρξει ο υφαντικός κύκλος επί χιλιετίες, δηλαδή μία οικοτεχνική παραγωγή, που απαιτούσε περισσότερο χρόνο από κάθε άλλη ανθρώπινη, παραγωγική δραστηριότητα.

Ποία είναι ακριβώς η έννοια της λέξης Υφαίνω

Είναι η μέθοδος διασταύρωσης και διαπλοκής δύο συστημάτων νημάτων, των
κάθετων στημονιών και των οριζόντιων υφαδιών, μέσω κάποιου εργαλείου.
Αυτό διαχωρίζει την υφαντική σε σχέση με οποιοδήποτε άλλα είδη κατασκευής
υφάσματος, όπως π.χ. την πιλητική, την καλαθοπλεκτική και την ψαθοϋφαντική
(κλώστινες μέθοδοι διαπλοκής χωρίς εργαλεία), την πλεκτική (κατασκευή
υφάσματος από αλλεπάλληλες σειρές θηλειών), την κομποδετική (κατασκευή
υφάσματος με συνεχείς κόμπους).

Δείτε Ακόμα

Γυναικείες ενδυμασίες στην Κορινθία
Οι παραδοσιακές γυναικείες ενδυμασίες στην Κορινθία ήταν περίτεχνες και αποτελούνταν από διαφορετικά τμήματα, άλλα διακοσμημένα κι άλλα αδιακόσμητα. Τα βασικά της τμήματα ήταν…
Παροιμίες και Τραγούδια
Για το γνέσιμο «Η καλή νοικοκυρά και με το κουτάλι γνέθει». (Κρήτη) «Ένα χρόνου τσ' ενα μήνα ήκαμ' ένα άδράχτι νήμα…
Ο Νυφικός Γιούκος
Ο γιούκος, δηλαδή η έκθεσή των προικιών πριν από το γάμο, είναι ένα πολύ παλαιό έθιμο που προέρχεται από το Βυζαντινό νυφοστόλι. Τα…
Δομές των Υφασφμάτων
Α. Ισομερής δομή για υφάσματα οικιακού εξοπλισμού (τραπεζομάντηλα, κουρτίνες, μαξιλάρια, καλύμματα, τσαντίλες για το στράγγισμα του τυριού) και ενδύματα καθημερινής χρήσης (ασπρόρουχα, πουκάμισα,…
Η τέχνη της υφαντικής στην Κορινθία
Η τέχνη της υφαντικής γνώρισε μεγάλη άνθηση τον 18ο και 19ο αι. στην Κορινθία και υπήρξε μία από τις σημαντικότερες ασχολίες των γυναικών,…
Η Προετοιμασία του Αργαλειού
Η προετοιμασία του αργαλειού αποτελείται από μία σειρά εργασιών, που προετοιμάζουν την τοποθέτηση των στημονιών (κάθετων νημάτων) στον αργαλειό. Τα διαφορετικά στάδια της…
Ο Αργαλειός και τα είδη του
Από την αρχαιότητα ο άνθρωπος χρησιμοποίησε πολλά εργαλεία για να κατασκευάσει ύφασμα, ακόμα και μέρη του σώματος του. Η ονομασία αργαλειός αποτελεί παραφθορά…
Οι Βαφές
Ως τα τέλη του 19ου αι. στην Κορινθία, οι μοναδικές χρωστικές ύλες για την βαφή των νημάτων προέρχονταν από τις ρίζες, τους φλοιούς,…
Από την ίνα στην κλωστή
Σχοινιά, σπάγκοι και νήματα μπορούν να κατασκευαστούν από υλικά φυτικής ή ζωικής προέλευσης με μία ποικιλία τεχνικών, στις οποίες είναι απαραίτητη η διαδικασία…
Το Μετάξι
Τα πρώτα ευρήματα από μετάξι του είδους Bombyx mori και οι αρχαίοι μύθοι οδηγούν στην Κίνα. Η μεταφορά αυτής της πολυτελούς ίνας στην…
Το Βαμβάκι
Η βαμβακερή κλωστή δημιουργείται από ίνες, που περιβάλλουν τους σπόρους μίας ποικιλίας φυτών του γένους Gossypium. Το φυτό σπέρνεται την άνοιξη και χρειάζεται…
Το Λινάρι
Όπως υποδεικνύουν οι σπόροι του φυτού, αλλά τα τμήματα κλωστών και τα σπαράγματα υφασμάτων που έχουν διασωθεί, το λινάρι αποτελεί μία από τις…
Το Μαλλί
Τα πρόβατα ή τα γίδια στις ορεινές περιοχές της Κορινθίας κουρεύονταν την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού πριν την θερινή μετανάστευση στα…
Τα Κλωστοϋφαντουργικά Υλικά
Το ύφασμα είναι άμεσα συνδεδεμένο με την πρώτη ύλη που χρησιμοποίται για την ύφανση του, το εργαλείο που το κατασκευάζει και την δύναμη,…